منظور از تخلف و تقلب در خدمات مالی، بانکی و پرداخت، عبارت است از انجام هرگونه فعالیت‌های بانکی و پرداختی از روش های غیر قانونی مانند استفاده از کارت‌های بانکی یا اطلاعات حساب بانکی دزدیده شده برای پرداخت، جعل هویت (چه در سمت پذیرنده و چه در سمت پرداخت کننده وجه)، فعالیت‌های نامتعارف با حساب‌های بانکی اجاره ای، انجام تراکنش‌های مشکوک به پول شویی و غیره.

تقلب علاوه بر آنکه باعث از دست دادن منابع مالی هنگفتی می شود، منجر به کاهش اعتماد مشتریان به استفاده از سامانه های مدرن بانکی و پرداختی و در نتیجه کاهش اثربخشی این سامانه‌ها در مدیریت بهینه تراکنش‌های مالی می‌گردد.

با توجه به سیر صعودی پرداخت از طریق بسترها و ابزارهای الکترونیکی و همچنین گستردگی و تنوع تقلب در صنعت پرداخت لزوم اهتمام و توجه جدی به کشف و مدیریت تقلب بصورت خودکار و هوشمند در شرکت‌های فعال در حوزه مالی، بانکی و پرداخت ضروری می‌باشد.

با توجه به ریسک بزرگی که شبکه بانکی را تهدید میکند، نیاز به طراحی و پیاده‌سازی سامانه کشف تقلب بیش از پیش احساس می‌گردید. بر همین اساس سامانه کشف تقلب و تخلف با نام تجاری «سند»(سامانه نظارت بر داده) توسط شرکت کاسپین تهیه و تولید گردید.

این سامانه به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی صنعت بانکداری با استفاده از تکنولوژیهای جدید، امکان بررسی داده‌های حجیم و کسب و کار وسیع را برای شناسایی افراد متقلب و مشکوک در اختیار بانکها و موسسات مالی و اعتباری قرار می‌دهد و به عنوان یک ابزار نوین، بازرسان را در جهت نظارت و تحلیل اطلاعات سازمان همراهی می‌کند.

اهداف سامانه کشف تقلب

سامانه سند، با استفاده از قواعد پارامتریک به صورت آفلاین و همچنین با تشخیص الگوهای رفتاری و با استفاده از تکنیک‌های داده‌کاوی به صورت آنلاین موارد مشکوک به تقلب را کشف و به سامانه‌ی جامع  بازرسی جهت پیگیری ارسال می‌کند. همچنین این سامانه با ایجاد پروفایل رفتاری کارت، حساب، مشتری و... قابلیت تحلیل چند لایه‌ای داده‌ها را فراهم می‌نماید. از دیگر قابلیت‌های این سامانه می‌توان به ساخت قاعده از انبارداده و یا سامانه‌های عملیاتی توسط کاربر، قابلیت یادگیری هوش مصنوعی و محاسبه ریسک تراکنش، امکان خوشه‌بندی حساب و مشتریان، ایجاد گزارش رفتاری ارتباطات بین موجودیت‌ها و ... را نام برد.

این سامانه علاوه بر ایجاد امکان تحلیل داده‌ها و کسب و کار، توسط بازرسان با استفاده از تکنیک‌ها و الگوریتم‌های هوش مصنوعی و داده‌کاوی موارد خاصی که مشکوک به تقلب هستند را استخراج کرده و در اختیار بازرسان قرار می‌دهد.

قابلیت‌های مهم سامانه سند

مهمترین امکانات و قابلیتهای سامانه سند عبارتند از:

• توسعه بیش از 130 قاعده و پوشش تمام فرآیند‌های بانکی و پرداختی
• استفاده از تحلیل شبکه‌ای جهت افزایش دقت پیش‌بینی
• تحلیل چند لایه‌ای پروفایل موجودیت‌های مختلف(کارت، حساب، مشتری، کاربر) برای تشخیص بهتر تقلب
• استفاده از روش‌های نوین هوش مصنوعی در محاسبه ریسک تقلب تراکنش
• قابلیت کشف تقلب براساس قواعد کسب و کار
• قابلیت توسعه و یا ترکیب قواعد توسط کاربر
• قابلیت یادگیری سیستم به صورت هوشمند
• کشف قمار کارتی
• کشف تقلبات و تخلفات کاربران (صف و ستاد)
• کشف تقلبات خارجی (مشتریان)
• امکان ارجاع و پیگیری و پرسش و پاسخ از شعب و یا واحدهای ذیربط